“Boncuk değil sır sözü, gel gidelim ko sözü /Dostu görmez baş gözü ayrıksı basar gerek”   

Yunus Emre’ye ait bu mısraları, geçen hafta sonu Konya’da 13.sü gerçekleştirilen şiir akşamı öncesi Cumhuriyetten Bu Güne Türk Şiirinin Seyri Sempozyumunda şair Ali Ural okudu.  

“Ayrıksı basar” ne güzel bir ifade. Hem şiiri hem de şairi işaret ediyor. Ali Ural, sempozyumda yaptığı konuşmayla sözün perdesini kaldırıverdi. Bir sözü şiir yapan, ona özgü bakma biçimidir. Alelade bakış gelen şiiri ürkütüp kaçırır. Ayrıksı basar (Başka türlü bakış) ise arının çiçekteki öze konması gibi ortaya farklı bir çeşni, bambaşka bir dünya koyar. Bunun için bakışa dönük samimiyet lazımdır. Samimiyeti bakış anlamı ayan eder. Samimiyet yoksunu bakış ise söze düğüm atar, mananın üstünü örter.  

Sözün örtüsü içi ile dışı, özü ile sözü bir olanlar için aşikârdır: 

“Yunus bir söz söylemiş hiçbir söze benzemez/ Münafıklar elinden örttü mana yüzünü.” 

ŞİİR PERFORMANSI(!)  

“Şiir, genç yazarların elinde şiir olmaktan çıkıp bir performansa dönüşmüştür.” 

Konya Karatay Belediyesi’nce düzenlenen sempozyumun aynı oturumunda konuşan Atakan Yavuz, sözlerini yukarıdaki dikkat çekici cümle ile sonlandırdı. Ben şiirin hikemi tarafının özellikle genç şairler tarafından ıskalandığı mesajını aldım Atakan’ın bu cümlesinden.  

Gençlerin şiirinde sessizliğin imkânları sesin fırsatları ile yer değiştirmiş sanki. Bu cümle üzerinde genç ihtiyar bütün şairlerimiz genişçe düşünmelidir.  

ELİFBADAN ALFABEYE  

“Dil devrimi diye bir şey yoktur. Olan bir alfabe değişimidir.” 

Osman Özbahçe, Konya “Cumhuriyetten Günümüze Türk Şiirinin Seyri” sempozyumunun bir başka oturumunda Latin harflerine geçişin büsbütün modern Türk şiirine zarar vermediğini, Necip Fazıl’dan Turgut Uyar’a, Sezai Karakoç’tan Ece Ayhan’a, Orhan Veli’den Cahit Zarifoğlu’na daha birçok şairin bu dönem alfabesinin imkânlarıyla bugünlere kadar geldiğini ve bir söz mirası bıraktığını ifade etti. Bu ezber bozan yorum üzerinde de düşünmek, konuşmak, kalem oynatıp tartışmak gerekiyor.  

ŞİİRİN KANONLARI 

Şiir sempozyumunda Özcan Ünlü, şiir özelinde edebiyatımızda kanonlaşma üzerinde durdu. Kanon yürürlükte olmasına rağmen düne göre bugün kanonik metinlerden uzak oluşumuzu dikkatleri sundu. Edebiyat kanonları edebiyat dışı unsurlarla bir araya gelip terfi ettirilmekte, ödüllendirmeler edebiyatın kendine özgü kurallarıyla değil, siyasaya yakın anlayışa sahip yazarların isimlerini eserlerinin önüne almak suretiyle gerçekleştirilmektedir. Bu gerçeği herkes görmekte fakat müdahil olma hakkını kimse kendinde görmemektedir.  

ŞİİRİN VE ŞAİRİN MESELESİ

Bana verilen zaman dilimi içerisinde edebiyatımızın sürükleniş ve yürüyüşünü birbirinden ayırarak yüz yıllık şiir serüvenini özetlemeye çalıştım. Aruz, hece ve serbest şiir aşamalarını temsilcileriyle birlikte ideolojik dayatmaların rolünü de teslim ederek masaya yatırdım. Formu belirleyen biraz da muhteva, muhtevayı şekillendirenin de form olduğunu dönemsel örneklerle ifade ettim. Bugün şiirinizin en önemli sorunu meselesizlik ve muhatapsızlıktır. Akımlar yırtma yapıştırma, kadrolar devşirmedir. Dünden etkilenmiş olmakla birlikte yarınları etkileme gücünün bir garantisi yoktur.  

Konya Karatay Belediyesi’nin düzenlediği şiir sempozyum ve dinletisi, edebiyata dair güncel meselelerin özüne inmek bakımından son derece yararlı olmuştur. Türk edebiyatını, önemli ölçüde 2000 kuşağı içerisinde yer alan genç şairler temsil etmektedir. Geçmiş kuşakların zamanın karakterine vukufiyet sorunu olduğu için yenilemek yerine yinelemek üzere bir durağanlığa teslim olduğunu da söylemeden geçmedik. 

 TYB Konya Şube Başkanı Ahmet Köseoğlu ve Anadolu Mektebi Konya temsilcisi Atilla Yaramış başta olmak üzere emeği geçen herkesi tebrik ediyoruz.  

Kaynak: https://www.milligazete.com.tr/makale/16537480/huseyin-akin/konyadan-sempozyum-notlari