Türkiye Yazarlar Birliği Konya Şubesi, Konya Büyükşehir Belediyesi’nin katkılarıyla bu hafta “Yazılacak Çok Şeyimiz Var” konulu geleneksel gezisini Isparta-Yalvaç Pisidia Antiokheia’ya gerçekleştirdi.
Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Dr. İlker Mete Mimiroğlu’nun rehberliğinde Yalvaç Müzesini gezen TYB yönetim Kurulu üyeleri ve basın mensupları Roma antik döneme ait kazılarda elde edilen eserler hakkında bilgi aldı.
Müze’de 4 adet kapalı teşhir salon bulunduğunu; bunların Prehistoria Salonu, Klasik Eserler Salonu, Etnografya Salonu ve St. Paul Salonu olduğunu belirten Mimiroğlu, kapalı teşhir dışında bahçe teşhirinde de birçok eserin bulunduğunu söyledi.
Daha sonra Yalvaç’ın yaklaşık bir kilometre kuzeyinde ve Sultan dağlarının güney yamaçlarında bulunan Pisidia Antiokheia bölgesine giden gruba Yalvaç Belediyesinde görevli Arkeolog Ercan Kavaklı rehberlik etti.
Robinson’un 1924 yılında yaptığı kazılardan sonra sahipsiz ve korumasız kalan, Tiberius meydanı ile Propylon’un tüm düzgün blokları Yalvaçlılar tarafından inşaat malzemesi olarak Yalvaç’a taşındığını, ilçe sokaklarında birçok binanın duvarlarında Augustus Tapınağı, Propylon, Tiberia meydanının ve başka birçok yapının dekoratif parçalarını görmenin mümkün olduğunu söyleyen Arkeolog Ercan Kavaklı antik kent ile ilgili olarak; “Antiocheia’nın en etkileyici, en anıtsal yapı kompleksine, Propylon’ un merdivenleri çıkıldıktan sonra ulaşılır. Augustus tapınağı kentin en yüksek noktasında kayaların oyulmasıyla yapılmıştır. Agustus’un ölümünden sonra tanrısallaşması nedeniyle yapılmış olduğu düşünülmektedir. Bu durum kentte Augustus’ a karşı olan aşırı sevgiyi göstermektedir. Tapınağın arka kısmında yarım daire şeklinde bir portiko (sütunlu galeri) bulunmaktadır. Burada insanlar muhtemelen kötü havalarda yağmurdan vs. korunmak için bekliyorlardı.
Yaklaşık 11 km. uzaktan, Sultan Dağları’ndaki “Suçıktı” kaynağından aldığı suyu kente getiren su iletim sistemini oluşturan 800 metrelik su kemerleri günümüze kadar ayakta kalabilmiştir.
Nymheum’dan batı yönüne ilerleyip, küçük bir Kilise olan Kuzey Kilisesini geçip, Hamam yapısına gelinmektedir.
Hamam yapısında Mehmet Taşlıalan tarafından yapılan kazılar sonrasında yapının Hamam olduğu fakat son yıllarda yapılan araştırmalardan sonra buranın bir karargâh olabileceği üzerinde durulmuştur. Güney yönüne doğru ilerleyince kentte bulunan en büyük Kilise ile karşılaşıyoruz.
Antiokheia’nın en önemli yapılarından biri olan, kentin kuzeybatısındaki St. Paul Kilisesi, ilk olarak Arundell tarafından tanımlanmıştır. Arundell’in yayınladığı plan birçok araştırmacıya kaynak olmuş, ilk kazılar da 1920’lerin başında Robinson ve ekibi tarafından başlatılmıştır. Bina son olarak Yalvaç Müzesi Eski Müdürü Dr. Taşlıalan tarafından 1985-1995 yılları arasında araştırılmıştır.
Kazı raporlarından ve fotoğraflardan, dörtgen çerçeveli paneller içinde geometrik ve bitkisel motiflerle bezenmiş olduğu öğrenilmektedir.
Bazilikanın Pisidia Eyaleti Başpiskoposuna ev sahipliği yapmış olduğu söylenir. Bütün Pisidia’da daha geniş ve görkemli başka bir kilise yoktur. Antiokheia Büyük Bazilikası diğer Pisidia Kentlerinde inşa edilmiş Erken Hıristiyanlık kiliseleriyle karşılaştırıldığında, hem en erken hem de en anıtsal kilise olduğu görülür.
323 yılında İstanbul’da toplanan konsülde aziz Paulus’un ziyaret edip Hristiyanlığı yaydığı yerler Hac merkezi kabul edildiğinden, Pisidia Antiokheia’da buluna ST. Paul Kilisesi de Hac merkezilerinden biridir. Günümüz Ortodoks mezhebine ait birçok yabancı turist burada ayin yaparak Hac görevlerini yerine getirmektedir.”dedi.
Gezi, Beyşehir’de bulunan Eflatunpınar Hitit Su Anıtı ve Eşrefoğlu Camii de gezilerek tamamlandı.
Program sonunda TYB Konya Şube Başkanı Prof Dr. Hayri ERTEN Konya Büyükşehir Belediyesi, Yalvaç Belediyesi, NEÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Sanat Tarihi bölümü Dr. Öğretim Üyesi İlker Mete Mimiroğlu’na geziye verdikleri destekten dolayı ve katılımcılara teşekkür etti.