"Osmanlı'ya matbaanın geç girmesi, yolcusu olmayan durağa otobüsün geç kalmasına benzer."

Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Muhittin Tuş, Türkiye Yazarlar Birliği Konya Şubesi'nde Osmanlı Matbaacılığını anlattı.

Seçkin bir dinleyici topluluğunun izlediği sohbette Prof. Tuş, baskı tekniklerinin ilk uygulamalarının Çin, Japon ve Uygur toplumlarında görüldüğünü, Haçlı Seferlerinden sonra Avrupa'ya götürülen bu uygulamanın orada geliştirilerek matbaaya dönüştüğünü belirtti. Dünyada matbaa denince hemen akla gelen Gutenberg'in işlerinin başlangıçta tepkiyle karşılandığını ifade eden konuşmacı, bilginin daha çok ve ucuz olarak yayılmasını sağlayan matbaanın gelişmesinin esasen bir arz meselesi olduğu kadar talep meselesi de olduğunu vurguladı.

Osmanlı topraklarına matbaanın 1492'den sonra girdiğini; Musevi, Ermeni ve Rum cemaatlerinin çeşitli matbaalar kurup işlettiklerini belirten Muhittin Tuş, Müslümanların uzun süre matbaa ihtiyacı hissetmediklerini, İbrahim Müteferrika'nın kurduğu matbaanın da yarı resmî bir kuruluş olduğunu, bu matbaada yirmi yılda ancak 17 kitap basıldığını ifade etti. Bizde matbaanın gerçek bir işlerlik kazanması, 1831'de Takvim-i Vakayi gazetesinin çıkışıyla başlatılabilir, diyen konuşmacı, matbaanın geç kurulmasında ulema sınıfının veya İslâm dininin engel oluşturduğunu iddia etmenin temelsizliğini dile getirerek, "Osmanlı'ya matbaanın geç girmesi, yolcusu olmayan durağa otobüsün geç kalmasına benzetilebilir." dedi.

Dinleyicilerinin sorularının cevaplandırılmasından sonra Prof. Dr. Saim Sakaoğlu, konuşmacıya TYB adına kitaplardan oluşan bir hediye paketi sundu.